Hoogbegaafdheid is een term die je de laatste tijd vaak hoort. Maar als je aan tien mensen vraagt wat hoogbegaafdheid is, zal je waarschijnlijk ook tien verschillende reacties krijgen. Meestal is een hoge intelligentie, een IQ boven de 130, een deel van de definitie van hoogbegaafdheid, maar hoogbegaafdheid is meer dan dat en misschien is de grens van 130 helemaal niet zo vast als dat het lijkt. De vraag “Wat is hoogbegaafdheid?” is dan ook niet te beantwoorden op een manier waarbij iedereen het met het antwoord eens gaat zijn. Een definitie die door een groep wetenschappers bedacht is luidt als volgt:
“Een hoogbegaafde is een snelle en slimme denker, die complexe zaken aankan. Autonoom, nieuwsgierig en gedreven van aard. Een sensitief en emotioneel mens, intens levend. Hij of zij schept plezier in creĆ«ren.”
In deze definitie zie je dat hoogbegaafdheid verschillende aspecten bevat. Hoogbegaafdheid gaat verder dan alleen slim en snel denken, het is meer dan intelligentie. Naast de manier van denken, het nieuwsgierig zijn, zit er ook een gevoelscomponent in de definitie. Prof. Dr. Tessa Kieboom, directeur van Exentra expertisecentrum rondom hoogbegaafdheid in Vlaanderen, laat dit onderscheid mooi zien in haar cognitief – zijnsluik model van hoogbegaafdheid. Zij maakt een onderscheid in het luik ‘denken’ en de zijnsluik ‘voelen’. Onder denken valt intelligentie, creativiteit en motivatie. Onder voelen valt de lat hoog leggen, rechtvaardigheidsgevoel, kritische instelling en gevoeligheid. Op school is vaak aandacht voor het luik ‘denken’ en minder voor het zijnsluik ‘voelen’, terwijl juist dat gedeelte het onderscheid maakt tussen een ‘gewoon’ slimme leerling en een hoogbegaafde leerling.
Hoogbegaafdheid kan op verschillende manieren tot uitdrukking komen. Er wordt ook wel eens gesproken over meervoudige intelligentie. Zo kan de een uitblinken op rekenen en de ander in piano spelen of in beide. Je kan niet spreken over HET hoogbegaafde kind. Dit maakt het voor mensen die niet zo bezig zijn met dit onderwerp soms ook lastig. Wanneer er bij hoogbegaafdheid alleen gedacht wordt aan uitblinken op school, is het lastig te begrijpen dat een hoogbegaafd kind niet altijd een uitblinker is op school. Zo kan een hoogbegaafd kind tegen problemen aan lopen wanneer hoogbegaafdheid niet (h)erkend wordt, maar wanneer een hoogbegaafd kind op zijn eigen manier mag uitblinken en hierin gesteund wordt, kan het floreren. Ik lever graag een bijdrage om dit voor elk kind mogelijk te maken. Wil je nog meer lezen over hoogbegaafdheid? Dan raad ik je de volgende boeken aan waarin hoogbegaafdheid goed wordt uitgelegd.